Rola dotyku w rozwoju dziecka

Dotyk to jeden z najważniejszych zmysłów wpływających na codzienne funkcjonowanie i rozwój dziecka. Nieprawidłowe przetwarzanie bodźców dotykowych może powodować trudności, które objawiają się jako nadwrażliwość lub podwrażliwość dotykowa. Kluczową metodą wsparcia w takich przypadkach jest terapia ręki, która pomaga w regulacji sensorycznej i rozwijaniu zdolności manualnych.

Nadwrażliwość dotykowa – objawy i charakterystyka

Nadwrażliwość dotykowa charakteryzuje się silną reakcją na delikatny kontakt fizyczny. Dzieci często negatywnie reagują na mycie, masaż, czesanie czy obcinanie włosów. Mogą unikać dotyku w obrębie jamy ustnej, szorstkich materiałów oraz ciasnych ubrań. Niechętnie przytulają się, unikają dotyku i preferują noszenie długich rękawów zakrywających dłonie. U niektórych dzieci pojawia się również wyraźna tendencja do odruchu wymiotnego. Charakterystyczne jest to, że źle znoszą delikatne bodźce, takie jak głaskanie, ale czują się lepiej podczas mocnego ucisku czy obejmowania, co dostarcza bodźców czucia głębokiego.

Jak wspierać dziecko z nadwrażliwością dotykową?

Rodzice mogą pomóc dziecku z nadwrażliwością dotykową, zwracając uwagę na temperaturę w pomieszczeniach i stosując chłodniejszą wodę podczas kąpieli. Podczas mycia i wycierania lepiej wykonywać silne, masujące ruchy, a przy myciu głowy mocniej pocierać skórę. Warto zadbać o to, by ubrania dziecka były wykonane z miękkich materiałów i pozbawione metek, które mogłyby drażnić skórę. Dla odwrócenia uwagi dziecka można je ubierać przed lustrem, co często pomaga zminimalizować nieprzyjemne odczucia.

Podwrażliwość dotykowa – objawy i charakterystyka

Podwrażliwość dotykowa to z kolei stan, w którym dziecko wymaga silniejszych bodźców, aby je odczuć. Dzieci z podwrażliwością często poszukują intensywnego fizycznego kontaktu, jak mocne przytulanie. Lubią długotrwałe zabawy, takie jak huśtanie czy kręcenie się, często nie odczuwając przy tym dyskomfortu. Brak reakcji bólowej na uderzenia czy skaleczenia również jest charakterystyczny, podobnie jak uderzanie ciałem o twarde powierzchnie, gryzienie czy drapanie skóry.

Jak wspierać dziecko z podwrażliwością dotykową?

Wsparcie dzieci z podwrażliwością dotykową może obejmować głęboki, rytmiczny nacisk na ciało przy użyciu dużej piłki lub dłoni. Można także uciskać ręce dziecka w powolnym, rytmicznym tempie lub ściskać kończyny, przesuwając się stopniowo i utrzymując ucisk przez kilka sekund w jednym miejscu. Zabawy polegające na przenoszeniu, pchaniu czy ciągnięciu ciężkich przedmiotów również dostarczają dziecku potrzebnych bodźców i wspierają rozwój sensoryczny.

Terapia ręki jako wsparcie w regulacji sensorycznej

Terapia ręki jest niezwykle skutecznym narzędziem w pracy z dziećmi, które zmagają się zarówno z nadwrażliwością, jak i podwrażliwością dotykową. Ćwiczenia stosowane w ramach tej terapii pomagają poprawić precyzję ruchów, zwiększyć świadomość ciała oraz regulować reakcje na bodźce. Dzieci uczą się rozpoznawać różne rodzaje dotyku i lepiej na nie reagować, co przekłada się na większy komfort w codziennym funkcjonowaniu.

Podsumowanie

Odpowiednio dobrane metody pracy, regularne ćwiczenia oraz współpraca z terapeutą specjalizującym się w integracji sensorycznej lub terapii ręki mogą znacząco poprawić jakość życia dziecka. Dbanie o potrzeby sensoryczne dziecka pozwala mu lepiej odnaleźć się w otoczeniu i czerpać większą radość z codziennych aktywności.

Więcej o nas